نگاهی گذرا بر آی كی دو

(هر جا كه می روم آنجا آی كی دواست)موريهه اوشيبا

آی كی دويك هنر رزمی ژاپنی است كه توسط موريهه اوشيبا بنيان گذاشته شده است.از نظر

فيزيكی حرفه آی كی دوبه هنر رزمی اطلاق مي گردد كه مشتمل بر يك سری پرتاب هاوقفل

مفاصل است كه از جوجيتسو، برخی پرتاب ها وتكنيك ها از كنجوتسو گرفته شده است.

آی كی دو مبتني بر مشت ولگد زدن به حريف نيست بلكه مبتنی بر استفاده از

انرژی آنها برای كنترل آنها ودور نمودن آنها ازشما است.آی كی دو يك هنر رزمی ايستا

وفاقد حركت نيست بلكه تاكيد برحركت ومكانيك حركت دارد.

در يك بررسي دقيق كساني كه با آي كي دوسروكار دارند هرآنچه كه ازآي كي دوانتظاردارند

خواه تكنيك هاي قابل اجراي دفاع شخصي وروشن فكري رواني وسلامتي جسمي وآسايش

فكري رابه دست خواهند آورد.


سنسه اوشيبا با تاكيد بيشتر برهماهنگي وآرامش به جنبه هاي اخلاقي وروحي اين هنرتوجه

داشتند.گرچه امروزه برخي ازسبك ها به جنبه هاي روحي آي كي دواهميت بيشتروبرخي

اهميت كمتري قائل هستند اما هنوز هم اين نكته در مورد آي كي دو حقيقت دارد.گرچه اين

نظركه نوعي مبارزه درپي ايجاد آرامش وهماهنگي است در ظاهر ممكن وبي معني به

نظربرسد اما اين مساله ركن اساسي اين هنر مي باشد.

مامي توانستيم با تلاش خود آي كي دورا با يك سري ازلغات مجمل تعريف كنيم امااين

درست به نظرنمي رسد بنابراين ما اين امررابه آي كي دوكاران وا مي گزاريم تاخود مفهوم

آي كي دورا دريابند بدون اينكه باهيچ گونه مفاهيم تعصبانه وازپيش تعيين شده مواجه شوند

.

سبك هاي مختلف آي كي دو كدامند؟

سبك هاي مختلف در آي كي دو وجود ندارند.آي كي دو به كيك پنير مي ماند شما مي توانيد

آن رابه قطعات كوچكتر ببريد يا چنگال خودرادرآن فرو كنيد اما آن هنوز كيك پنيراست.

آي كي دو در ابتدا به وسيله شخصي به نام استاد اوشيبا به وجود آمد. برخي از هنرجويان كه

درنزدايشان آي كي دورا آموزش مي ديدند تصميم گرفتند آموخته خود را از آي كي دوبا باز

نمودن مدارس بسط وگسترش دهند.همچنين با توجه به ماهيت پوياي آي كي دو هنرجويان

مختلف استاد اوشيبا آي كي دو خود را به شيوهاي گوناگون تفسيروبيان نمودند.بنابراين

سبك هاي مختلف آي كي دو به وجود آمد.

متداول ترين آنها با توضيحي مختصر در اينجا آمده است.هرسبك نقاط ضعف و قوت خود

را دارد اما بي ترديد تمامآ مبتني بر مفاهيم اساسي هستند كه آي كي دو را به عنوان يك

هنر رزمي منحصر به فرد تجسم مي كنند.هيچ يك ازآنها نبايد كمتر يا برترازديگري دانسته

شود بلكه يك فرد اعم از زن ومرد بايد سبك خود را بيابد.هر چندعوامل خارجي همچون

موقعيت جغرافیايي ممكن است آزادي فرد رادر انتخاب محدود سازد.

اينكه چه سبكي را انتخاب كنيم مهم نيست شما قصد آموختن برداشت كنندگان خاص آن را

ازسبك مورد نظر داريد واين شما هستيد كه آي كي دو مخصوص خود را مي سازيد. به

عبارت ديگرمي توان گفت كه به تعداد آي كي دوكاران سبكهاي مختلف آي كي دو وجود دارد.

از آنجا كه اين مجموعه قصد دارد نه خيلي زياد ولي در حد كافي به مساله بپردازد بنابراين

توصيف خود را از آي كي دو به سبك هايي كه راه اعتدال را رفته اند و به وضوح دنباله

رو استاد اوشيبا بوده اند محدود خواهد نمود.

الف)مكاتب قديم:

در اين قسمت به مكاتبي كه از آموزش هاي قبل از جنگ بوجود آمدند مي پردازيم:

:Ai ki do_Budo

آي كي دو بودو نام هنر رزمي استاد اوشيبا است كه در بدو تاسيس آموزش مي داد.اين سبك

از حيث ساختار بسيار شبيه سبكهاي سابق موجود جوتسو مانند دايتو-ريو و آي كي-جوتسو

است. به نظر مي رسد اين سبك يكي از انواع سخت تر آي كي دو باشد.

بسياري از هنر آموزان قديم استاد اشيبا اكثر آنهايي كه در خارج از ژاپن كار مي كردند

پيرو اين مكتب بودند.

:Yosei Kan

اين سبك توسط (مينورو موچي زوكي)بوجود امد كه يكي از شاگردان استاد اوشيبا و(سنسه

جيگورو كانو) در كودوكان بود.

:Yoshin Kan

اين سبكي است كه به وسيله مرحوم(گوييووشيودا) آموخته شد.استاد شيودا آي كي دو را با

استاد اشيبا از اواسط دهه 1930 آموخت.بعد از جنگ او براي آغاز آموزش و تشكيل

سازمان يوشينكان دعوت شد. بر خلاف بسياري از سازمانهاي بعدي يوشينكان هميشه

رابطه دوستانه خود را با آي كي كاي چه در زمان استاد اوشيبا و چه بعد از آن حفظ كرد.

يوشينكان سبك سخت تر آي كي دو مي باشد كه عموما داراي تكنيك هاي بدني قوي و داراي

فايده عملي است. اين سبك به بسياري از شاخه هاي پليس ژاپن آموخته شد.

سازمان بين المللي مربوط به يوشينكان آي كي دو به نام (يوشينكاي) مشهور است.

ب)مكاتب نوين:

اين مكاتب اكثر آموزش هاي روز را شامل مي شوند. بيشتراين سبكها كه با انشعاباتي كه بعد

از مرگ بنيان گذاربه وجود آمده است توسط شاگردان قديمي وارشد استاد اوشيبا آموزش داده

مي شود. اغلب آنها مي خواهند ادعا كنند كه هنري را كه استاد اوشيبا به آنها آموخته آموزش

مي دهند اگرچه نقاط اشتراك كمي با يكديگر دارند ولي احتمال دارد اين گفته حقيقت داشته

باشد.

وجود ابهام در ارتباط اين سبكها با استاد اشيبا شبيه داستان فيل و مردان كوراست . اكثرا

تعصبات وگرايش هاي خود را دربين سبكها دارند اما مي توان تشخيص داد كه همه آنها قوتها

وضعف هاي خود را دارند وما از همه آنها چيزي براي آموختن داريم.

مكاتب سنتي

:(Ai ki kai)آي كي كاي

آي كي كاي نام رايج سبك با مديريت نوه استاد اوشيبا (موريتريو اوشيبا) است كه زير نظر

فدراسيون بين المللي آي كي دو تاسیس شد.اغلب اين گروه را شاه راه توسعه آي كي دو

مي دانند. در حقيقت اين سبك بيشتر نقش يك چتر حمايتي را بازي مي كند تا فقط يك سبك

خاص باشد زيرا به نظر مي رسد خيلي از گروه ها در سازمان به شيوه متفاوتي

آموزش مي بينند. آي كي دو استاد اوشيبا عموما جامع و روان وهمچنين بر يك برنامه

استاندارد و خلاصه و بر مهارت هاي بدون استفاده از اسلحه تاكيد دارد.



ايواماريو:

به طور كلي به نظر مي رسد سبك (موريهيرو سايتو) كه در باشگاه ايواما پايه گذاري شد

بهخ اندازه كافي سبك و سياقي متفاوت از مسير اصلي آي كي دو داشته باشد كه منحصر به

فرد تلقي شده است اگرچه هنوز هم بخشي از آي كي كاي است.

استاد سايتو مدت مديدي اوچيدشي استاد اشيبا بود كه در سال 1946 آغاز شد و تا مرگش

با او ماند. بسياري فكر مي كنند استاد سايتو شاگردي است كه بيشترين زمان را مستقيما

براي يادگيري با استاد اشيبا سپري كرد.

استاد سايتو مي گويد او سعي مي كند آي كي دو را دقيقا همانگونه كه توسط بنيانگذار به او

آموخته شده است حفظ نموده و تدريس نمايد. از نظر فني ايواماريوشبيه آي كي دو استاد

اشيبا به نظر مي رسدكه در اوايل دهه 50 در باشگاه ايواما آموزش مي دادند. تعداد تكنيك

هاي گزارش شده اين سبك از ساير سبكها بيشتر است و تاكيد زيادي بر مهارتهايي دارد كه

با اسلحه اجرا مي شود.

مكاتب كي:

يكي از مهمترين شكاف ها در جهان آي كي دو در اسل 1974 رخ داد هنگاميكه (كوئيچي

توهني) سر مربي وقت آي كي كاي از آن سازمان استعفا نمود و سبك كي ونه كنكيوكاي را

براي آموزش آي كي دوبا تاكيد بسيار بر مفاهيم كي بنيان نهاد.از آن زمان تاثير متقابل كمي

بين مكاتب سنتي ومكاتب كي وجود داشته است. تمامي اين سبكها تمايل داشته اند كه خود را

آي كي دو كي معرفي كنند هر چند ارتباط كمي بين تعدادي از سبكها وجود دارد.

شين شين توئيتسو آي كي دو:

اين سبك توسط كوئيچي توهني بنيان نهاده شد. استاد توهني بر درك مفهوم (كي) وتوسعه

اين جنبه مستقل از كاربرد مهارت آي كي دو براي سلامت عمومي و زندگي روزانه تاكيد

بسياري نمود.

اين سبك يكي از ملايم ترين سبكهاي آي كي دو است وحركتهاي نرم واغلب با بالا و پايين

پريدن و حركات موزون آيكيدوكار در حين حركت همراه است. اكثر باشگاه هايي كه در

كاربرد عمل تكنيكها اهميت نمي دهند تمرين هاي خود را بر پرورش بيشتر كي متمركز

نموده اند. در سالهاي اخير استاد توهني بسيار از آي كي دو فاصله گرفته است و خود را

تقريبا درست وقف مهارت كي نموده است.

آخرين اخبار حاكي از آن است كي نه كنكيوكايگامهايي را براي اينكه شين شين توئيتسو

آي كي دو را به يك ورزش بين المللي تبديل كند بر داشته است.

سبك هاي ورزشي:

يكي ديگر از انشعابات عمده در تاريخ آي كي دو در زمان حيات استاد اشيبا اتفاق افتاد

هنگاميكه ( كنجي توميكي ) پيشنهاد كرد تا به طور منطقي در آموزش آي كي دو كاتا و

مسابقه نيز به كار رود. از آن زمان اشتراك كمي بين مكاتب توميكي و مكاتب اصلي آي

كي دو وجود داشته است.در سالهاي اخير انشعاباتي ازتوميكي ريو وجود داشته است

كه عقيده خود راجع به رقابت و مبارزه را از دست داده اند.





توميكي ريو:

توميكي ريو توسط كنجي توميكي وشاگرد قديمي استاد اشيبا و بنيان گذار جودوجيگوروكانو

بنيان گذاري شد. استاد توميكي باور داشت كه يك نوع عقل گرايي در آموزش آي كي دو در

بين شيوه هايي كه استاد كانو براي جودو پيروي مي كرد آموزش آي كي دو را بويژه در

دانشگاه هاي ژاپن آسانتر مي نمايد. علاوه بر آن او معتقد بود كه ورود عنصر مبارزه

موجب جدي شدن و اهميت بيشتر تمرين خواهد شد. هر چند بعدا در مبارزه واقعي مورد

استفاده قرار نگيرد. اين نظر اخير موجب يك جدايي بين او با استاد اشيبا شدكه مصرانه

اعتقاد داشت جايي براي مسابقه در آي كي دو وجود ندارد.

توميكي ريو با استفاده از كاتا (اشكال از پيش تعيين شده) در آموزش ومبارزه با دست خالي

يا با چاقوي چوبي توصيف شد.



آيا آي كي دو مي تواند براي دفاع شخصي مورد استفاده قرار گيرد؟





(( كساني كه در مبارزه مهارت دارند خشمگين نمي شوند آنهايي كه دربرون مهارت

دارند متاسف نمي شوند بنابراين دانا قبل از مبارزه مي برد در حاليكه نادان مبارزه

مي كند تا ببرد))